Yumurta Besleyici mi ?Yumurta, anne sütünden sonra insanın ihtiyacı olan tüm besin öğelerini bulunduran tek besindir. Yeni bir yaşamın özü olduğu düşünülecek olursa, besleyici değerinin yüksek olması hiç de şaşırtıcı değildir. |
|
Yumurta tüm besinler içerisinde en kaliteli proteini içermektedir. Çünkü yumurta proteinin de insan vücudunda sentezlenemeyen ve kesinlikle besinler ile dışarıdan alınması gerekli olan "elzem amino asitleri" bulunmaktadır. Sindirilebilirliği yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir.
Uzmanlar; yeterli ve dengeli beslenmede, hızlı bir büyüme ve gelişme döneminde olan çocukların, protein tüketimlerinin en az yarısının hayvansal kaynaklı olması önermektedirler. Bu nedenle çocuk beslenmesinde protein kaynağı olan yumurtaya gereken önem mutlaka verilmelidir.?
Yumurta proteininin biyolojik değeri yani proteinden elde edilen fayda %94 iken bu değer sütte %85, balıkta %76, sığır etinde %74'dür.
Yumurta başlıca A, D, E ve B grubu vitaminleri olmak üzere diğer vitaminleri de önemli oranda içermektedir. Yumurta sarısındaki A vitamini gözün iyi görmesini sağlar, kemik gelişimi ve sağlıklı dişler için de gereklidir. Vücut hücrelerinin gelişmesine yardım eder. Solunum ve sindirim sisteminin sağlıklı olmasını ve enfeksiyonlara karşı korunmasını sağlar.
D vitamini, insan vücudunda kalsiyumun kullanılmasına yardımcı olur. Yumurta sarısı, D vitamini sağlayan birkaç besinden biridir ve güneş ışınlarından da yeterince faydalanıldığı takdirde yumurta özellikle çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı kemik bozukluğu oluşmasını engeller.
Yumurta E vitamini yönünden de oldukça zengindir. E vitamini oksidasyonu önleyici etkisinden dolayı, vücudumuzu zararlı maddelere karşı korur.
B grubu vitaminleri bazı besin öğelerinin vücutta enerjiye çevrilmesi için gereklidir. Yumurta özellikle B2 vitamini açısından çok zengindir. Bu vitamin deri ve göz sağlığı için de gereklidir.
Ayrıca yumurta da bulunan kolin, beyin fonksiyonlarının yerine getirilmesinde önemli rol oynamaktadır.
Yumurta, demir ve çinko gibi sağlığımız için çok önemli olan mineralleri de içermektedir. Demir, kan yapımı için gereklidir. Demir yetersiz alındığında anemi (kansızlık) oluşur. Ayrıca demirin büyüme, gelişme ve hastalıklardan koruma rolü vardır. Yetersizliğinde çocukların öğrenme yeteneği ve okul başarısı azalır.
Yumurtada C vitamini bulunmamasına rağmen C vitamini açısından zengin bir besinle tüketilirse yapısındaki demirin emilimini artırmış olursunuz.
Yumurtadaki çinko minerali özellikle büyüme-gelişme ve bağışıklık sisteminde rolü olduğu için çok önemlidir.
Yumurtanın yağ içeriği düşüktür. Büyük bir yumurtada 4.5 gram civarında yağ bulunur. Bunun 1.5 gramı doymuş yağ asitleri, kalan kısmı ise, doymamış yağ asitleridir. Yani yumurtada kalp damar hastalıkları için risk faktörü olan doymuş yağ asitleri ve toplam yağ miktarı azdır. Yapılan araştırmalar kahvaltıda yumurta tüketiminden vücut yağlarının yakılmasında önemli rol oynadığını ortaya koydu.
Bir adet yumurtanın beyazında, kolesterol ve yağ yoktur ancak sarısında 213 mg kolesterol bulunur. Besinlerdeki yüksek kolesterolün, kan kolesterolünde direkt artışa neden olduğu düşünülmüş ve bu nedenle yumurta tüm diyetlerden uzak tutulmuş ve az tüketilmiştir.
Gerçekte kan kolesterolünün büyük bir kısmı vücut tarafından yapılır. Kolesterol; insanlar ve tüm hayvanlarda vücutta sentezlenen yağ benzeri bir maddedir. Sinir liflerinin yalıtımı, hücre duvarının bütünlüğünün sağlanması, D vitamini sentezi, çeşitli hormonların ve sindirim salgılarının oluşumu için gereklidir.
Yapılan bilimsel çalışmalar ile kan kolesterol seviyesinin düzenlenmesinde; beslenme şeklinin, genetik özelliklerin ve yaşam biçiminin önemli olduğu ortaya çıkmıştır.
Eğer kolesterol metabolizması bozukluğunuz yoksa, yeterli ve dengeli olarak tüm besin gruplarını tüketiyorsanız, vücudunuz ideal ağırlığında ise, fiziksel olarak aktifseniz ve sigara kullanmıyorsanız, yumurtanın yüksek kolesterol içeriğinden dolayı endişe duyulmasına gerek yoktur.
Çatlak ve kırık yumurtalar satın alınmamalıdır; çünkü bu yumurtalar çok çabuk bozulur ve ayrıca mikroorganizmaların oluşmasına meydan verirler. Yumurtanın kabuğu temiz, düzgün görünüşlü, yeterli kalınlıkta ve az pürüzlü olmalıdır.
Yumurta yıkanmadan saklanmalıdır. Yıkandığında doğal koruyucu tabakasını kaybeder. Bu nedenle yumurta kullanılacağı zaman gerekiyorsa yıkanmalıdır.
Yumurta buzdolabında güçlü kokusu olan besinlerin yakınında saklanmamalıdır. Çünkü yumurtanın kabuğu gözeneklidir ve yumurta güçlü kokuları emebilmektedir.
Yumurtaların, iyi kaliteli olma özelliğini kaybetmeden önce yani 3-4 hafta içerisinde tüketilmesi gerekir.
Yumurta kabuğunda 17.000 adet küçük delik bulunur.
Bunun bir kaç kolay yolu vardır.
Yumurta hazırlanılan yiyeceklerin besleyici değerini arttırmada da kullanılabilir. Sebzelerin protein miktarı düşüktür. Bu nedenle sebzelere yumurta kırılması protein, vitamin ve mineral açısından dengeli karışımların oluşmasını sağlar.
Yumurta tahıl grubundaki besinler ile tüketildiğinde (örneğin; makarnaya kırılırsa, böreklerde kullanılırsa vb.) protein kalitesini arttırmış oluruz.
Yumurta akı proteinlerinin form oluşturucu ve bu yolla kabarmayı sağlayıcı özelliği vardır. Bu nedenle kek hazırlamada doğal kabartıcı olarak tercih edilmektedir.
Yumurta proteinleri ısı ile katılaştığı için sütlü tatlılarda ve çorbalarda koyulaştırıcı ve kıvam sağlayıcı olarak kullanılır.
Kullanılacak sayı kadar yumurta buzdolabından çıkartılmalıdır. Sürekli yumurtanın saklma koşullarının değiştirilmesi yumurtanın çok daha hızlı bozulmasına sebep olur. Yumurta içeren ve yumurtadan zengin yiyecekler hazırlanması sürelerinin haricinde iki saatten fazla buzdolabının dışında tutulmamalıdır.
Yumurta kabuklu olarak pişirildiğinde 4 dakikada beyazı, 12 dakikada tamamı katılaşır. Yumurtayı haşlama süresi uzarsa ve yumurta bayatsa sarıdaki demir, beyazdaki sülfür ile birleşerek yumurta sarısının etrafında yeşil bir halka oluşur.
Yumurta içeren bütün tarifelere pişirilme işlemi uygulanmalıdır. Çiğ yumurtanın hem sindirimi güçtür hem de mikroorganizmaların bulaşma riski vardır. Salmonella enfeksiyonları en çok rastlanılanıdır.
Çiğ yumurtanın beyazındaki avidin, sarısında bulunan B grubu vitaminlerden biyotini bağlayarak kullanılmasını engeller. Pişirme ile bu olumsuz etki önlenir.
Sindirilebilirliği yüksektir, tamamına yakını vücut tarafından kullanılmakta ve vücut proteinlerine dönüşebilmektedir. Uzun süre pişirilen yumurtaların sindirimi güçleşir ve uygulanan pişirme yöntemine göre B grubu vitaminlerde kayıplar oluşur. Kayıpları önlemek için yumurtayı yağa kırma yerine, diğer yöntemler ile pişirme tercih edilmelidir.
İnsan gıdası olarak değerlendirilmesi dışında, yumurta şu şekillerde de değerlendirilmektedir:
-hayır . Sofralık yumurta , horoz ve tavuğun çiftleşmesi sonucu oluşan döllü yumurta değildir. Uygun kuluçka koşullarında bulunsalar dahi içinde emriyo gelişimi olamaz.
Yumurtanın üzerinde Tarım bakanlığının üreticilere verdiği TR ile başlayan işletme numarasını , ambalajının üzerinde de Türk Gıda Kodeksi ve Yumurta Ürünleri Tebliğine uygunluğunu gösteren Paketleme Onay Numarası ve son kullanım tarihlerini mutlaka control ediniz.
Enver Ağa Yumurta Üretimi için TR3559096 işletme numarası , Paketleme için de TR35-0528 onay numarasına sahiptir.
Beyaz tavuk beyaz yumurta , kahverengi tavuk kahve rengi yumurta yumurtlar. Besin değerlerinin oluşumunda kabuk renginin bir etkisi yoktur. Tavuğun yediği yemin kabuki renginin oluşmasında bir etkisi yoktur.
Hayır . Tavuğun ırkına göre yumurta kabuğu rengi oluşur . Yumurta kabuğunun kahverengi olması onun köy yumurtası olduğu anlamına gelmediği gibi kirli yumurtada tavuk dışkısı bulaştığı için Salmonella riski taşımakta olduğundan B sınıfı katagorisinde yer almakta ve satışı ve tüketilmesi yasaktır.
Enver Ağa yumurtalarının hepsi A sınıfı yumurta katagorisinde yıkanmamış temiz yumurtalardır.
Yumurta proteinleri 62-65 derecede koagule olmaya başlar. Bu sebeple yurmurtanın yüksek sıcaklıklarda pişirilmesine gerek yoktur. Yumurtanın uun süre yüksek derecede pişirilmesi besin kaybına yol açar .Pişirme yöntemi yumurtanın besin değerini etkiler.
Pişirme yumurta proteinlerinin sindirilebilirliğini arttırır. Çiğ yumurta birçok anti-beslenme faktörü içerir.
Katı haşlanmış yumurtanın raf ömrü , kabuklu çiğ yumurtaya göre daha kısadır. Haşlanmış yumurta buzdolabı koşullarında en fazla 5-7 gün saklanabilir.
Yumurtanın raf ömrü yumurtlandığı günden itibaren 28 gündür. Enver Ağa çiftliğinde yumurtalar yumurtlandıkları anda bekletilmeden paketlenip satışa sunulmaktadır.
Bir tavuk yaklaşık 5 aylık olduğu zaman yumurtlamaya başlar. Ortalama 22-28 saatte bir yumurta oluşur. Halk arasında bilinenin aksine hiç bir metod tavukların yumurtlama süresini kısaltamaz.
Yumurta buzdolabında saklanmalıdır. Pişirileceği kadar dolaptan çıkartılmalı ve ani sıcaklık değişimlerine maruz bırakılmamalıdır.
Tüm Hakları Saklıdır. Enver Ağa Tar. İşlet. Gıda İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ©